Leave Your Message
Amateka Yimikino Olempike

Amakuru Yubu

Amateka Yimikino Olempike

2024-07-30

Amateka Yimikino Olempike

 

Imikino Olempike ni imikino ngororamubiri ku isi ihuza abakinnyi baturutse impande zose z'isi, hamwe n'amateka maremare kandi ashimishije kuva mu Bugereki bwa kera. Inkomoko yaimikino Olempikeushobora guhera mu kinyejana cya 8 mbere ya Yesu, igihe imikino Olempike yaberaga mu gihugu cyera cya Olympia mu karere k'iburengerazuba bw'igice cya Peloponnese mu Bugereki. Iyi mikino yari yeguriwe imana za Olempike, cyane cyane Zewusi, kandi zari igice cy'ingenzi. y'ubuzima bw'amadini n'umuco by'Abagereki ba kera.

ingero.png

Imikino Olempike ya kera yabaga buri myaka ine, kandi iki gihe, kizwi ku izina rya Olympiade, cyari igihe cy’amahoro n’amahoro hagati y’ibihugu by’imijyi byakunze kurwana mu Bugereki.Iyi mikino yari inzira y’Abagereki kubaha imana zabo, bakerekana ibyabo ubuhanga bwa siporo, no guteza imbere ubumwe nubusabane hagati yimijyi itandukanye.Ibikorwa birimo kwiruka, kurwana, guterana amakofe, gusiganwa ku magare, na siporo eshanu zo kwiruka, gusimbuka, discus, javelin, no kurwana.

 

Imikino Olempike ya kera yari ibirori by'imikino ngororamubiri, ubuhanga ndetse na siporo yakwegereye abarebaga baturutse impande zose z'Ubugereki. Abatsinze imikino Olempike bubahwa nk'intwari kandi akenshi bahabwa ibihembo byinshi n'icyubahiro mu mujyi wabo. Amarushanwa kandi atanga amahirwe ku basizi, abacuranzi, n'abahanzi. kwerekana impano zabo, kurushaho kunonosora umuco wumuco wibirori.

 

Imikino Olempike yarakomeje mu binyejana bigera kuri 12 kugeza igihe yavanyweho muri AD 393 n'Umwami w'abami w'Abaroma Theodosius wa mbere, wabonaga ko iyo mikino ari umuhango wa gipagani. Imikino Olempike ya kera yasize amateka atazibagirana ku mateka ya siporo n’umuco, ariko byatwaye imyaka igera ku 1.500 kugirango imikino Olempike igezweho isubukure.

 

Ububyutse bw'imikino Olempike bushobora guterwa n'imbaraga z'umwarimu w’Abafaransa n’umukunzi wa siporo Baron Coubertin.Yatewe inkunga n’imikino Olempike ya kera n’ubufatanye mpuzamahanga ndetse n’imikino, Coubertin yashatse gukora verisiyo igezweho y’imikino izahuza abakinnyi baturutse kwisi yose.Mu 1894, yashinze komite mpuzamahanga ya olempike (IOC) agamije kubyutsa imikino olempike no guteza imbere indangagaciro zubucuti, kubahana no kuba indashyikirwa binyuze muri siporo.

 

Mu 1896, imikino ya mbere ya Olempike igezweho yabereye muri Atenayi, mu Bugereki, mu rwego rwo gutangira ibihe bishya by'imikino mpuzamahanga.Iyi mikino igaragaramo amarushanwa ya siporo arimo siporo n'amasiganwa, gusiganwa ku magare, koga, imikino ngororamubiri, n'ibindi, bikurura abitabiriye amahugurwa baturutse mu bihugu 14. Kwakira neza imikino Olempike yo mu 1896 byashizeho urufatiro rwimikino igezweho. Kuva icyo gihe, imikino Olempike yateye imbere mu mikino minini kandi izwi cyane ku isi.

 

Uyu munsi, imikino Olempike ikomeje kwerekana amahame yo gukina neza, ubufatanye n’amahoro byari amahame shingiro yimikino ya Olempike ya kera.Abakinnyi baturutse mu nzego zose n’umuco bahurira hamwe kugirango bahatane kurwego rwo hejuru, bashishikarize amamiriyoni kwisi yose ubwitange bwabo , ubuhanga no gukora siporo. Imikino nayo yagutse ikubiyemo siporo nshya na siporo, byerekana imiterere yimikino ngororamubiri ndetse n’umuryango mpuzamahanga.

 

Imikino Olempike yarenze imbibi za politiki, umuco n’imibereho kandi ihinduka ikimenyetso cy’amizero n’ubumwe.Ni urubuga ruteza imbere ubwumvikane n’ubufatanye hagati y’ibihugu, kandi rufite imbaraga zo guhuza abantu kugira ngo bishimire ibyo abantu bagezeho ndetse n’ubushobozi bwabo.Nkuko urugendo rwa Olempike ikomeje kugenda itera imbere, ikomeje kuba ikimenyetso cyumurage urambye wimikino Olempike ya kera ningaruka zirambye ku isi ya siporo ndetse no hanze yarwo.